Present Perfect Continuous używamy do: opisywania czynności, które rozpoczęły się w przeszłości i nadal trwają w chwili obecnej; czynności, które miały miejsce w przeszłości i ich efekty są widoczne teraz, często z naciskiem na długość trwania.



Określniki czasu:
for (przez, od), since (od), lately (ostatnio), recently (niedawno, ostatnio), all day (cały dzień), all morning (cały ranek), how long (jak długo), up to now (aż do teraz)


Jak tworzymy zdania w czasie Present Perfect Continuous?

Zd. Twierdzące: Podmiot + have been /lub/ has been (w 3 os. l. poj.) + -ing   
I have been learning English for two hours. / She has been learning English for two hours. - Uczyłam/Uczyła się angielskiego przez dwie godziny.

Pytania: Have/Has + podmiot + been + -ing?   
Have you been learning English for two hours? / Has she been learning English for two hours?- Czy uczyłeś/uczyła się angielskiego przez dwie godziny?

Przeczenia: Podmiot + have/has not been (haven't/hasn't been) + -ing
I haven’t been learning English for two hours. / She hasn’t been learning English for two hours.  - Nie uczyłam/uczyła się angielskiego przez dwie godziny.



Zasady użycia czasu:

Czynności, które rozpoczęły się w przeszłości i nadal trwają lub dopiero co się zakończyły


I have been reading a book. - Czytałam książkę.

She has been working since morning. - Ona pracuje od rana.

We have been waiting for the bus. - Czekaliśmy na autobus.

He has been playing football all afternoon. - On grał w piłkę przez całe popołudnie.

They have been studying for the exam. - Oni uczyli się do egzaminu.

I have been practicing the piano for three hours without a break. - Ćwiczyłem grę na pianinie przez trzy godziny bez przerwy.

She has been trying to solve this math problem all day. - Ona próbowała rozwiązać to zadanie matematyczne przez cały dzień.

We have been discussing the same issue since yesterday. - Dyskutujemy o tym samym problemie od wczoraj.

 

Present Perfect Simple często (ale nie zawsze) odnosi się do zakończonej czynności, a Present Perfect Continuous zazwyczaj odnosi się do czynności, która nadal trwa.

PPS: I’ve read that book by Dan Brown if you want to borrow it. - Przeczytałem tę książkę Dana Browna, jeśli chcesz ją pożyczyć.  (skończyłam już czytać)

PPC: I’ve been reading that book by Dan Brown – it’s really exciting! - Czytam tę książkę Dana Browna – jest naprawdę ekscytująca!  (nadal czytam)

 

Kiedy używamy PPC, skupiamy się na trwaniu, więc nie musimy podawać ile razy coś robiliśmy.

PPC: I’ve been calling you all Monday. - Dzwoniłem do ciebie przez cały poniedziałek.

Jeżeli podajemy ile razy coś robiliśmy, używamy PPS:

PPS: I’ve called you five times this morning. - Dzwoniłem do ciebie pięć razy dziś rano.

 

 

Tymczasowe czynności / sytuacje


I’ve been reading a magazine this afternoon. - Czytałem czasopismo dziś po południu.

She’s been staying at her aunt’s house this week. - Ona mieszka u swojej ciotki w tym tygodniu.

We’ve been playing in the garden all morning. - Bawiliśmy się w ogrodzie przez cały ranek.

They’ve been watching TV since dinner. - Oni oglądają telewizję od kolacji.

She’s been living in a rented apartment while her house is being renovated. - Ona mieszka w wynajmowanym mieszkaniu, podczas gdy jej dom jest remontowany.

We’ve been collaborating with another team on this project for the last month. - Współpracujemy z innym zespołem przy tym projekcie od ostatniego miesiąca.

He’s been driving his sister’s car while waiting for his to be fixed. - On jeździ samochodem swojej siostry, czekając na naprawę swojego.

 

Zdania z lately / recently, często odnoszą się do nowych zmian, które mogą być tymczasowe.

We’ve been going to the gym more often lately. - Ostatnio chodzimy częściej na siłownię.

They’ve been eating out a lot recently. - Oni ostatnio często jedzą na mieście.

 

Używamy Present Perfect Continuous + for, nie Present Continuous, żeby podkreślić trwanie czynności, która zaczęła się w przeszłości i nadal trwa.

I have been learning how to play chess for three years now. – Uczę się grać w szachy już od 3 lat.

Tom has been mowing the lawn for 2 hours straight! – Tom kosi trawę od dwóch godzin bez przerwy!  

I’ve been working here since November. – Pracuję tu od listopada.

 

Czasowniki jak: live, work, study, teach, mogą być użyte zarówno w Present Perfect Simple i Present Perfect Continuous, ale PPS jest bardziej permanentny.

PPS: Their family has lived in this city for as long as I can remember. – Ich rodzina mieszka w tym mieście, odkąd tylko pamiętam.
PPC: Our daughter has been living with us for a few weeks as she’s been ill. – Nasza córka mieszka z nami od kilku tygodni, ponieważ była chora.

 

Obecny rezultat – możemy użyć PPC do wyjaśnienia rezultatu. Ale ten czas skupia się bardziej na czynności niż skutku.
W tym przypadku, zwykle nie używamy przysłówków czasu (time adverbs) tj. today, yesterday, last year, next week, itd.


I’m sorry the hall is in such a mess.
We’ve been decorating. – Przepraszam za taki bałagan w korytarzu. Dekorowaliśmy.

I have been running, so I'm out of breath. – Biegałam, więc brak mi tchu.

She has been studying all day, and now she feels exhausted. – Uczyła się cały dzień i teraz czuje się wykończona.

We have been waiting for the bus for over an hour, and it's still not here. – Czekamy na autobus od godziny i nadal go nie ma.

He’s been painting the walls, and the room looks fresh now. – On malował ściany i teraz pokój wygląda świeżo.

I’ve been trying to fix this computer all day, and now it finally works. - Próbowałem naprawić ten komputer przez cały dzień i w końcu działa.

 

Czynności, które były lub nadal są zwyczajem/nawykiem i wielokrotnie powtarzały się w przeszłości


I have been staying up late for the past week. – Zostawałem do późna przez ostatni tydzień.

He has been phoning me every night for the whole month. – On dzwonił do mnie co wieczór przez cały miesiąc.

They have been going to the gym every Sunday recently. - Oni ostatnio chodzą na siłownię w każdą niedzielę.


W specyficznym znaczeniu występuje w PPC ‘want’ – do podkreślenia, jak bardzo chcieliśmy coś zrobić.

I have been wanting to see that film for weeks now! – Od tygodni chcę zobaczyć ten film!




Porównanie czasów Present Perfect Simple i Present Perfect Continuous:

PRESENT PERFECT SIMPLE

PRESENT PERFECT CONTINUOUS

Czynność zakończona:

- I have finished my homework. - Skończyłem moje zadanie domowe.


- We have solved the problem.
- Rozwiązaliśmy problem.


- This country has welcomed several hundred refugees from Albania recently.
- Ten kraj przyjął ostatnio kilkuset uchodźców z Albanii.

Czynność trwająca:

- I have been doing my homework for two hours. - Robiłem moje zadanie domowe przez 2 godziny.

- We have been working on this problem all day. - Pracowaliśmy nad tym problemem przez cały dzień.

- This country has been welcoming refugees for many years. - Ten kraj przyjmuje uchodźców od wielu lat.

Powtarzająca się czynność:

- I have visited Paris three times. - Odwiedziłem Paryż trzy razy.


- We have played tennis every weekend this month.
- Graliśmy w tenisa w każdy weekend tego miesiąca.

- She has played with the symphony orchestra three times this season. - Ona wystąpiła z orkiestrą symfoniczną trzy razy w tym sezonie.

Czas trwania czynności:

- I have been visiting Paris regularly for years. - Od lat regularnie odwiedzam Paryż.

- We have been playing tennis every weekend for years. - Gramy w tenisa w każdy weekend od lat.

- She has been playing with the symphony orchestra all season. - Ona gra z orkiestrą symfoniczną przez cały sezon.

Sytuacja permanentna:

- We have known each other since childhood. - Znamy się od dzieciństwa.


- He has owned this car for five years.
- Posiada ten samochód od pięciu lat.

- People have eaten a lot less meat over the last twenty years. - Ludzie jedzą znacznie mniej mięsa przez ostatnie dwadzieścia lat.

Sytuacja tymczasowa:

- We have been seeing each other more often recently because of the project. - Ostatnio widujemy się częściej z powodu projektu.

- He has been borrowing his brother’s car while his is being repaired. - Pożycza samochód swojego brata, podczas gdy jego jest w naprawie.

- People have been eating less meat recently because of the health scares. - Ludzie ostatnio jedzą mniej mięsa z powodu obaw o zdrowie.

Skupienie na rezultacie:

- I have baked a cake for the party. - Upiekłem ciasto na przyjęcie.


- We have painted the fence.
- Pomalowaliśmy płot.

- We have made all the necessary arrangements for the trip. - Zrobiliśmy wszystkie potrzebne przygotowania do podróży.

 

Skupienie na czynności:

- I have been baking cakes all morning. - Pieczenie ciast zajęło mi cały ranek.

- We have been painting the fence since morning. - Malujemy płot od rana.

- We have been planning the trip for weeks. - Planowaliśmy tę podróż przez tygodnie.